Mehmet Kuşman Van'daki Çavuştepe Kalesi'nin 40 küsür yıldır bekçiliğini yapıyor ve ilkokul mezunu. Onu özel kılan ise, URARTU ÇİVİ YAZISINI dünyada bilen 38 kişiden biri, hem yazabilen hem de okuyabilen "Tek kişi" olmasıdır. ABD'de sempozyumlara davet edilen, dünyadaki profesörlerin referans gösterdiği, her kitabeyi okuyabilen ve tercüme eden 74 yaşındaki Mehmet Kuşman Amca, aynı zamanda dünyada Urartu Alfabesini oluşturmayı başaran ilk kişidir.
Los Angeles Belediye başkanının “Gel buraya yerleş” dediği ama bu teklifi geri çeviren Mehmet Amca yıllarını adadığı süreci şöyle anlatıyor: ”Alfabe olduktan sonra, Ankara’ya çağrıldım, oraya gittim. Oradaki hocalar beğendi. Sonra lisana geçtim. Lisan 22 yılımı aldı, hepsi 25 yılıma mal oldu, bir şeyler öğrendim. Ankara’da sempozyum düzenlendi. Kazı yapan yerli yabancı bütün hocalar orada, herkes raporunu bakana verecek. Beni çağırdılar, taşımı birilerine gösterdiler. İlk önce inanmadılar. Bir yerden getirdiğimi sandılar. ‘Ben yaptım’ dedim. Çok beğenildi. Geldim, yazıya başladım. Yazı 22 yılımı aldı. 600, 650 kelime öğrendim. Bir cümle kuramıyordum çünkü zor bir dil...
Dünya genelinde 12 kişi, Türkiye’de 7 kişi biliyor. Bu dili en iyi bilen bir İtalyan hocadır, Roma Üniversitesi’nde. 22 yıl önce ben ona ders veriyordum, şimdi Asurca, Hititçe, Urartuca’yı öğrenmiş. Birkaç kez kurs açmak istedim. Her gelen valiye gidip bana öğrenci bulmalarını istedim. Ülkemizde, Asuroloji, Hitioloji, Sümeroloji var ama Urartulara ait tek bir üniversitede bölüm yok. Bu lisan ölmek üzeredir. Olur diyorlardı ama yapmıyorlardı. Sadece benim bir çocuğum öğrendi, o da SGK’da çalışıyor".
