Mitolojide bir çok efsaneler vardır..Biz bunları o dönemlerde ki bilim insanların yazmış oldukları yazılı tabletlerden, şiirlerinden, resim ve mozaiklerden veya destanlarından anlayabiliyoruz.Mesela, Truva olayı ,Homerios'un İlyada destanından alınmıştır.Bir de bir vazo üzerine resmedilmiş bulunan Truva atı ve içindeki askerlerden dolayı anlayabiliyoruz.
Tarihimizde ki bu efsanelerden bazıları filmlere konu olmuştur.Bunlardan bazıları da özetlersek ;
- Minator, Girit'te günümüze kadar korunabilmiş mitolojik sembollerden biridir. Minos Kralı, kıyamadığı için bir kara boğayı Deniz Tanrısı Posedion'a kurban etmeyince, Posedion öfkelenir.ve İntikam almak için kralın karısını kendisine aşık eder ve bu ilişkiden boğa başlı (Posedion'un simgesi boğa başlı ) insan vücutlu bir Minator doğar. Minos kralı, minatoru 1200 odalı Knossos sarayının labirentlerinde saklar.. Minator ve her yıl yedi genç kız ile yedi genç erkekleri yiyerek ve onların kanlarını da içererek beslenen.bir yaratıktır.Bu canavarı Theseus'un labirente girip onu öldürmesi ile son verilir.
. . Bu konu ile ilgili çekilen bir filmi daha önce paylaşmıştım...
Buna benzer bir efsaneyi de tarihi flimleri ile ünlü İtalyan yıldızı Kırk Morris'in de 1960 yılında çevirdiği, ''Masist'in zaferi '' filmin de konu olmuştur.Bu filimde de genç kızlar, tanrılarına adak olarak ateş çukuruna atılarak yakılıp kurban edilmektedir.. Daha sonra Masist,buna sebep olan rahipleri ile adamlarını öldürerek bu olaylara son vermiştir.
Birde bu konunun ele alındığı başka bir flimde de mevcuttur.;
- 1963 yılında çevrilen, Gordon Scott'un baş rolde oynadığı,'' Herkül Molok'a karşı '' filim de de benzer olayı görebiliriz.. Konusu da şöyledir ;
- Miken krallığında olan bir depremde , Miken medeniyeti tahrip olur.ve Yunanistan' da büyük hasar oluşur.. Afetten sonra, kraliçe Pasifae, Kral'a cani bir oğlan doğurur ve kral,bu şehri aynı doğum yerinde yeniden inşa eder. Bununla birlikte, çocuk deforme doğmuştur.Krallığın yüksek rahipleri, halkını bu canavar görünümlü Moloch'a ibadet etmesini ister,İbadet ederken de genç kızlar ve erkekleri Moloch'a öldürterek kurban edilirler.
Herkül, (Gordon Scott ) kötü bir canavar olan, Moloch'u öldürmek için Miken'e gelir ve gladyatör olarak arenalarda dövüşür..Arenada ki başarılarından dolayı kraliçe Pasife tarafından saray muhafızı olarak görevlendirilir. daha sonra Herkül, gizlice Moloch'un bulunduğu mağarada ki tapınağa girerek, rahiplerin vasıtası
tarikat haline gelmiş ve ona tapılmakta olan bu canavarı öldürerek, halkını kurtarır.
Peki,bu flimlere konu olan bu canavarlar nasıl oluşmuştur. ? Onu da açıklayalım:
Bazı tarihçilere göre;ilk çağda Hz.Musa'dan önce İbranilerin kanla beslenen ve çocuklarını kurban ettikleri İlahlarına Moloch denilir.
. Bir zamanlar İsrailoğulları bu cehennem tanrısına tapmışlardır ve onun öfkesini yatıştırmak için ona çocuklar kurban etmişlerdir.İlk defa Yahuda kralı Ahaz, Hinnom vadisinde ateş yakıp çocuklarını yakmışlardır.Moloch, çok uzun bir süre çocuklara doymamıştır.Kral Manasse de oğlunu Moloch'a sunmuştur kendine. Daha sonra ki yıllarda kral Yoşiya dinsel reform yapana kadar bu böyle süregelmiştir.
Fakat bazı tarihçilere göre ise de Moloch'un, İsraillilerin komşusu olan; Ammanlıların, Kenanilerin ve Fenikelilerin tanrısıdır.
Gehinnom, Kudüs'ün güney batısında tanrı Molek (İngilizce: Molech) adına çocukların kurban edilerek yakıldığı vadinin adıdır. ... Bu nedenle bu tanrı Molok (İngilizce: Moloch) olarak da adlandırılır.Burası bir cehennem olarak da adlandırılır.
''Cehennem'': Arapça değildir.Halim Sabit Şibay,İslam Ansiklopedisi'nin ''cehennem'' maddesinde şöyle der: ''Ahirette azap yerinin adı.İbranice ''gehinnom''dan(gihinnam) geldiği söylenmektedir''. Şunu ekliyor: ''Kimi doğubilimciler,bunun, Kudüs'ün yanında eski çağlarda Moloch adına yapılan kurbanların yakıldığı kuyunun adından (Hinnom Vadisi) alındığı görüşündedirler.Cihinnam,eski metinlerde sıfat olarak ''çok derin' manasında kullanılmaktadır.
Hayrullah Örs ise Musa ve Yahudilik adlı önemli yapıtında şunları yazmakta: ''Kötülerin gittikleri azap yerinin adı, ''Hinnom oğulları vadisi'' anlamına gelen ''Gebna Hinnom'' iken sonraları ''Gehenna'' olmuştur.''Gebna Hinnom'',Kenanilerin taanrısı- Ba'l'e kurban edilen çocukların yaktıkları bir vadinin adıydı''.
Tevrat'ın çeşitli bölümlerinde belirtildiğine göre çocukların kurban edildikleri Tanrı'nın adı ''Moloch(Molech)'' idi..Prof.Dr. K. Hitti,bu Tanrı'nın eski Ken'an(Fenike) kentlerinden ''Sur'' kentinde bir ''Kent Tanrısı'' olduğunu düşünüyor.Sunulan kurbanların sonradan aynı yerde yakılmaları da eski bir gelenek olduğundan söz ediliyor.
Çocukların kurban olarak sunuldukları ''gehinnom'' ya da ''gehenna'' deresine gelince;bir çukurda,kutsal sayılan bir kuyunun yanında sunulmaları eski ve epeyce yaygın bir gelenekti.
Sunulan kurbanların sonradan aynı yerde yakılmaları da eski bir gelenek olduğuna göre,sözü edilen ''gehinnom'' ya da ''gehenna'' adlı çukurun ''ateş çukuru'' diye düşünülmesi ve bunun ''cehennem'' düşüncesine kaynak olması doğaldır.
Kaynak:Turan Dursun
Nuri Yeşilnacar