New England Journal of Medicine isimli dergide yayınlanan araştırmada her gün alınan düşük doz aspirinin sağlıklı yaşlılara bir faydası olmadığı gibi ciddi zararlara yol açabileceği ortaya çıktı.
Avustralya Monash Üniversitesi uzmanları çift kör plasebo kontrollü araştırmayı ortalama yaşları 74 olan 19 bin kişi üzerinde gerçekleştirdi.
Çalışmanın başlangıcında kalp hastalığı, bunama ve fiziksel engelleri olmayan katılımcıların bir grubuna günde 100 mg aspirin ve bir grubuna da plasebo (boş ilaç) verildi.
5 sene sonunda yapılan değerlendirmede her iki grup arasında “mâluliyetsiz sağkalım” (disability-free survival) bakımından bir fark olmadığı gibi aspirin alanlarda kanama oranı yüksek bulundu.
Bu kanamaların bilhassa mide-bağırsak sistemi ve beyni ilgilendirdiği tespit edildi.
Her gün aspirin alanlarda tüm sebeplere bağlı ölüm oranı da yüksek çıktı ve bu ölümlerin çoğu kanserle alâkalıydı.
Araştırmacılar, bu sonucun beklenmediğini ve dikkatle değerlendirilmesi gerektiğinin altını çiziyorlar.
Daha önceki araştırmalarda kalp krizi ve felç geçirenlerin her gün aspirin almalarının faydalı olduğu açık ve net olarak ortaya konmuştu.
USPSTF de kardiyo-vasküler hastalık riski yüzde 10’ dan yüksek olan 50-59 yaş arasındaki erişkinlerde kalp damar hastalıkları ve kalın bağırsak kanserinin primer önlenmesinde düşük doz aspirin tavsiye ediyor ama 60 yaş üzerinde olanlar için ısrarcı değil.
Bu üç yeni araştırma düşük doz aspirinin sağlıklı yaşlılar için bir faydası olmadığı gibi iç kanama ve erken ölüm riskini artırabileceğini gösteriyor..
Gelelim neticeye
BİR: Kalp krizi ve felç geçirenlerde düşük doz aspirinin bu hastalıkların tekrarını önlediğini gösteren yeterli delil mevcuttur. Aspirinin kolon kanseri riskini azaltması ihtimali bu kişilere bir hediye olarak görülmelidir.
İKİ: Herhangi bir hastalığı olmayan insanların ne kalp-damar hastalıkları ne de kanserlerden korunmak için aspirin kullanmalarını asla tavsiye etmem. Bütün mesele “adam gibi yaşamakta” dır.
ÜÇ: Sağlıklı insanların hastalıklardan korunmaları için ilaca, aşıya ve tıbba ihtiyaçları olmadığı, aksine tıbba bulaştıkça hastalık ve ölüm riskinin arttığı bir kere daha gösterilmiş oluyor. Hap ve tıp meraklılarına önemle duyurulur.
.
.
-Ahmet Rasim Küçükusta