TÜRKLERDE BEŞİK GELENEĞİ

TÜRKLERDE BEŞİK GELENEĞİ
TÜRKLERDE BEŞİK GELENEĞİ Menekşe Yalçın

Uygur Söylencesinde Alp Er Tonga ile ilgili anlatmalardan üçüncüsü beşiğin ortaya çıkısıyla ilgilidir:

“Eskiden beşik yokmuş. Efrasiyap dönemine gelindiğinde çocuklar çoğalmaya başlamış. Anneler çocuklara bakmak için çok cefa çekmişler. Bu günlerden birinde Efrasiyap’ın eşi “Böşük Anne”bir seferde üç çocuk doğurmuş.
Padişahın sarayı büyük sevince boğulmuş ve üç çocuğa nasıl bakacakları konusunda çesitli yollar göstermişler.
Çünkü o dönemde padişahın çocuklarına öz annelerinin bakması ve büyütmesi âdeti varmış. Ancak Efrasiyap’ın devletinde o döneme kadar hiçbir kadın birden fazla çocuk doğurup büyütmemiş.
Efrasiyap, çocuklara bakma konusunda çok düşünmüş.
Sonunda en büyük çocuğuna öz annesi bakmış.
İkinci çocuğuna ahlaklı, faziletli ve temiz kalpli bir kadın bulmuşlar ve çocuğa sütanne olmuş.
Üçüncü çocuğuna bir ağaç karyola yaparak onun üzerinde belemiş ve bu küçük ağaç karyolaya (çocuğun) annesinin adını (Böşük) vermis.
Böylece beşik dünyada var olmaya başlamış.”
Bu anlatmada hem beşik kelimesinin kökeni hem de beşiğin ortaya çıkısı anlatılmaktadır.
Tarihi kaynaklarda Alp Er Tonga’nın babası ve çocukları hakkında bilgiler yer alırken, eşinden bahsedilmemektedir.
Bu anlatma da ise Alp Er Tonga’nın eşinin adının “Böşük (Beşik)” olduğu ve üçüz bebek doğurması sonucunda bebeklerden birini ağaçtan yapılan beşikte avutmasından dolayı da beşiğin onun ismiyle adlandırıldığı belirtilmistir.
Özetle Uygur Türkleri arasında beşiğin icadı, sütannenin tutulması ve ilk kez üçüz bebeğe sahip olunması Alp Er Tonga döneminin olayları olarak nakledilmektedir.
Kaynak;
Geyretcan Osman, “Böşük Hekkide Rivayet” MİRAS, S. 1, Ürümçi 1992, s. 13–14. Doğu Türkistan

TÜRKLERDE BEŞİK GELENEĞİ BEŞİK GELENEĞİ
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR X
12 Bin TL Taksitle Ev Sahibi Olma Fırsatı Başladı!
12 Bin TL Taksitle Ev Sahibi Olma Fırsatı Başladı!
Araçlarda Alkol kilidi zorunlu oluyor: İşte şaşırtan fiyatlar!
Araçlarda Alkol kilidi zorunlu oluyor: İşte şaşırtan fiyatlar!