Bu mitos iki ayrı versiyonla Hitit dünyasında yer almaktadır. Birinci versiyona göre, Fırtına Tanrı, Ejder İlluyankas ile kavgasında yenilir ve yardım istemek için Tanrılar meclisine başvurur. Tanrıça İnaras, ejdere bir tuzak hazırlar. Bu tuzakta kendisine yardımcı olması için Hupasiyas adında bir ölümlüyü çağırır. Adam, Tanrıça’nın kendisi ile yatması koşulu ile yardım etmeyi kabul eder. Tanrıça çaresiz bu koşulu kabul eder. Daha sonra, adamı ejderin kovuğunun yanında bir yere saklar, kendisi de süslenip güzelleşerek, tatlı dille ejderi çocuklarıyla birlikte dışarı çıkarmayı başarır. Beraberinde getirdiği kaplardaki şarap ve çeşitli içkileri onlara ikram eder. Ejder ve çocukları, içtikleri içkilerin etkisiyle kütük gibi sarhoş olurlar ve kovuklarına dönemez hale ge­lirler. Hupasjyas saklandığı kovuktan çıkar ve ejderi bir iple bağlar. Fırtına Tanrı ve diğer Tanrılar gelir ve ejderi öldürürler. Ejderin ölümüyle Tanrılar rahata kavuşurlar. Tanrıça İnaras ise işbirlikçisi Hupasiyas’a âşık olur. Tarukka’da bir kayanın üzerine Hupasiyas ve ken­disine ev yapar. Bu evde uzun süre otururlar. Tanrıça, Hupasiyas’ın evden çıkmasına ve pencereden dışarı bakmasına izin vermez, çünkü dışarıya bakınca eski karısı ve çocuklarını görecektir. Günün birinde, Tanrıça çok uzun bir süre evden uzaklaşır ve aradan yirmi gün geçmesine rağmen eve uğramaz. Hupasiyas yirminci gün pencereden bakar ve karısını, çocuklarını görür. İnaras dönünce ona, karısının ve çocuklarının yanına geri dönmek istediğini söyler. Tanrıça, buyruğuna uymadığı için Hupasiyas’ı öldürür.

Bu mitosun, daha sonraki bir tarihte ortaya çıkan versiyonuna göre, İlluyankas, Fırtına Tanrı’yı yenince, onun yüreğini ve gözlerini alır. Fırtına Tanrı daha sonra yoksul bir adamın kızı ile evlenir ve ondan bir oğlu olur. Bu oğlan büyüyünce ejder İlluyankas’ın kızı ile evlenir. Oğluna, kızın evine gittiğinde yüreğini ve gözlerini alıp ge­tirmesini ister. Çocuk babasının dediğini yapar. Fırtına Tanrı yüreğini ve gözlerini geri alınca ejderi öldürmeye gider. Ejderi öldüreceği anda oğlu da kendisini ejderle birlikte öldürmesi için yalvarır. Fırtına Tanrı hem ejderi, hem de kendi oğlunu öldürür.

Şimdi, yine Babilonya yaratılış mitosuna dönelim. Marduk, Tanrıların başı olma koşulu ile Tiamat’ı yeneceğini söyler. Tiamat, Marduk’u yutmak için ağzını açtığında, Marduk içine rüzgârı dol­durur, üzerine bir ağ atar ve okla kalbinden vurarak öldürür. Bedenini ikiye ayırır ve yarısı gök, yarısı da yer olur. Tiamat’la birlikte öldürdüğü Ejder Kingo’nun damarlarından da insanı yaratır. Hem Hitit mitosunda, hem de Babilonya yaratılış destanında ejderin ölümü yeni yıl şenliği olarak kutlanmaktadır. Hititlerin Purilli Bayramı, Fırtına Tanrı tarafından ejderin öldürülüşünü simgeler. Bu bayram yeni yıl şenliğidir ve ilkbaharın gelişini müjdeler. Hitit takvimine göre yıl baharın gelişi ile başlar.

Yunan mitolojisinde Tanrıların Titanları kovmasından sonra Zeus, bir yanardağ Tanrısı olan Typhon’la savaşır. Typhon, yüz yılan başlı, simsiyah korkunç dilleri olan bir ejderdir. Zeus, yıldırımlarıyla ejderi kamçılar ve kolunu kanadını kırar. Bu şiddete dayanamayan Typhon sonunda yeraltına gider. Bir başka Yunan efsanesine göre, bütün ej­derler gibi Toprak Ana’dan doğan Python, Delhi’deki kehanet mer­kezinin bekçisiydi. Tanrı Apollon kendi kehanetini yerleştirmek için bu yılanı öldürmek zorunda kalır.

Yıllar sonra dilden dile dolaşan öykülerle İlluyankas, Kafkasya’ya gider ve Tanrılarla değil, dev kartallarla savaşır. Hititlerle başlayan bu Anadolu inancı, artık ejder ile Anka kuşunun savaşma dönüşmüştür. Kartal gökleri, ejder ise yeryüzünü simgeler. Yunan mitolojisinde Zeus da, insan gövdeli yılan bacaklı devin üzerinde bir kartal gibi anlatılır. Bilindiği gibi, Zeus göklerin lideridir ve kartalı da her zaman omzundadır. Yakın tarihe yansıyan Anadolu inançlarında ırmakların taşması ejderhanın bu suya girmesi ile başlar. Kartal ej­derhayı öldürünce sular yatışır. Ejderhanın yedi başını birden ezerek öldüren, inanışa göre cennete gider. (8)

Hıristiyanlıkta Ermiş Georgios yılan gibi bir devle savaşır. İslamın Anadolu’da yayılmasından sonraki inanışlara göre, yılan daha çok ko­ruyucu bir rol üstlenmiştir. Selçuklu kabartmalarından anlaşılacağı gibi, yılan ve kartal barışmış ve yan yana yürümektedirler. Kaynaklar:R. Gurney, TheHittites. s. 150. llfbid, s. 159.
İbid 159
S. Hooke, Ortadoğu Mitolojisi, çeviren A. Şener, s. 114-115.
Kitabı Mukaddes, “Daniel” Kitabı, Bap: 2:34.
S. Hooke, age. s. 116-117.
N. Kramer, Tarih Sümer’de Başlar, çeviren Muazzez İlmiye Çığ. s.63.
Erhat, Mitoloji Sözlüğü.